Μετάβαση στο κύριο περιεχόμενο

Οι άμυνες και το Εγώ του ατόμου


Περπατάω μέσα σε μια πόλη που όλοι μοιάζουν τόσο δυνατοί, σαν άγρια λιοντάρια. Τη μια στιγμή υπερηφανεύονται και την άλλη έτοιμα να σε κατασπαράξουν. Με φοβίζει αυτή η εικόνα. Με πνίγει και με κάνει να αναρωτιέμαι, πως μπορεί κάποιος να ζει με τόσο μεγάλη άμυνα. Γιατί δεν αφήνει το λιοντάρι την χαίτη του;

Ένας πόλεμος χωρίς αιτία. Μια μάχη που επηρεάζει όλους, αλλά δεν αλλάζει και τίποτα. Προσπαθώντας ο καθένας να προστατέψει τον εαυτό του αμύνεται και πολλές φορές επιτίθεται. Ο φόβος μπαίνει μπροστά για να μη μας επιτρέψει να πούμε ακριβώς αυτό που αισθανόμαστε και αυτό που θέλουμε. Ένας μεγάλος τοίχος σηκώνεται και σταματάμε να βλέπουμε τον άλλον στα μάτια. Απλά φωνάζουμε. Οι καρδιές απομακρύνονται, τα συναισθήματα παγώνουν και χάνονται.

Οι περισσότεροι δεν θέλουν αυτήν την απομάκρυνση αλλά δεν κουνιούνται από το μεγάλο τους Εγώ. Άμυνα και Εγώ γίνονται τεράστια και το άτομο όλο και μικραίνει. Υπέρ καλύπτεται από μια προστασία που δεν χρειάζεται όλες τις φορές. Αν ξέρουμε ποιοι πραγματικά είμαστε γιατί να έχουμε ανάγκη μια άμυνα που θα κρυβόμαστε εκεί πίσω;

Οι άμυνες σχηματίστηκαν από την πρώιμη ηλικία αρχικά ασυνείδητα και κάποιες στιγμές γίνονται συνειδητά προς τα άτομα που χρησιμοποιείται. Σκοπός είναι να βρεθεί η αιτία που συμβαίνει αυτό.
 Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα άμυνας μέσω της προβολής είναι, να ζηλεύει κάποιος τον σύντροφό του και να δείχνει συνειδητά έντονη αδιαφορία, αλλά στην πρώτη σύγκρουση να κατηγορήσει τον σύντροφο του πως εκείνος ζηλεύει. Αυτό πιθανόν προ υπάρχει από μικρή ηλικία και δεν εκτονώθηκε μέχρι την ενήλικη ζωή και σχημάτισε μια άμυνα το άτομο για να προστατεύεται.


Όλοι διακατεχόμαστε από ισχυρούς παιδικούς φόβους και ανεκπλήρωτες επιθυμίες, τα οποία χειριζόμαστε με τις καλύτερες στρατηγικές άμυνας που έχουμε κάθε φορά στη διάθεσή μας. Αυτές τις μεθόδους αντιμετώπισης τις διατηρούμε, καθώς, με το πέρασμα του χρόνου, νέες απαιτήσεις αντικαθιστούν τα σενάρια της ζωής μας.

Το αντικείμενο μιας ευαίσθητης ψυχολογικής διάγνωσης δεν είναι η αξιολόγηση του πόσο «άρρωστος» είναι κάποιος, ούτε ο καθορισμός του είδους των ανθρώπων που υπερβαίνουν το όριο αυτού που ορίζεται κοινωνικά ως φυσιολογικό. Είναι η κατανόηση της ιδιαιτερότητας του ψυχικού πόνου και των χαρισμάτων κάθε ατόμου, ώστε ο θεραπευτής να είναι σε θέση να ανακουφίσει τον πόνο και να ενισχύσει το άτομο.


Σίγουρα οι άμυνες δεν είναι καλές ή κακές από μόνες τους. Το δίπολο θετικό-αρνητικό μπορεί να χαρακτηρίσει την συχνότητα επιστράτευσης τους, το πλαίσιο όπου αυτές χρησιμοποιούνται και τα αποτελέσματα που επιφέρουν. Πάντως, στην σύγχρονη ψυχολογία υπάρχει η παραδοχή ότι μερικές ψυχολογικές ιδιότητες μπορεί να παραμένουν ασυνείδητες. 

Ταυτόχρονα, όμως, υποστηρίζεται εξίσου ότι ο άνθρωπος έχει την δυνατότητα να ελέγξει τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τις συμπεριφορές του. Εν ολίγοις, δεν είμαστε έρμαια του ασυνειδήτου μας, όπως όμως δεν είμαστε και παντελώς ελεύθεροι από αυτό.

Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

September

Οι πρώτες ψιχάλες ήρθαν και έπεσαν απαλά στο πρόσωπο μου καθώς μύριζα το νωπό χώμα. Σεπτέμβρης...ο μήνας που λατρεύω. Ο μήνας που με κάνει να αισθάνομαι, πως ίσως και να υπάρχει κάτι από μαγεία, εκεί έξω στο απέραντο σύμπαν. Η ενέργεια του φθινοπώρου σε κάνει να αναθεωρείς καταστάσεις και γρήγορα να βάζεις νέους στόχους. Νέα θέλω με ζωντάνια, με όρεξη για δημιουργία. Αναπολώ το καλοκαίρι για μια στιγμή. Παγώνω την εικόνα στο μυαλό μου. Θάλασσα, αλμύρα στα μαλλιά, παγωτό στο χέρι. Αυτή η ξεγνοιασιά είναι υπέροχη, όμως μετά από λίγο την βαριέσαι. Νιώθεις πως ο χρόνος κολλάει. Όταν το σώμα ξεκουράστει μετά αρχίζει μια ανικανοποίητη δίψα για κάτι διαφορετικό. Εκεί έρχεται ο Σεπτέμβρης που σου θυμίζει ότι τελειώνει αυτή η ανεμελιά αλλά έρχονται νέα πράγματα. Η ρουτίνα όσο κι αν μας βαραίνει καμμία φορά έχει την χάρη της. Ξέρεις τι έχεις να κάνεις. Το προγραμμα σου συναντά την εκτίμηση για τον ελεύθερο χρόνο σου. Πέφτοντας τα πρώτα φύλλα στα πόδια μου θυμήθηκα τότε που ήμουν μικρή. Ν

Όταν η κρυφή διαταραχή του γονέα προβάλλεται στο παιδί

Αυτά τα παιδιά περνούν μια ζωή με τη αίσθηση ότι τους έχει δοθεί άδικα ένας ρόλος από τον σκηνοθέτη. Γίνονται οι διαταραγμένοι άνθρωποι που οι γονείς τους «θέλουν» και αρχίζουν να ενεργούν όλο και περισσότερο διαταραγμένα. Οι διαταραγμένοι γονείς είναι οι γονείς που δεν φαίνονται καθόλου ότι είναι. Στον έξω κόσμο εμφανίζονται σαν να είναι οι πιο φυσιολογικοί γονείς και ούτε τα παιδιά τους, ούτε κανείς άλλος, δεν γνωρίζει ότι δέχονται τις επιδράσεις των διαταραχών τους, μέχρι να είναι πολύ αργά. Μερικοί γονείς είναι φανερά κακοποιητικοί προς τα παιδιά τους, είτε σεξουαλικά είτε σωματικά. Στην περίπτωση αυτή, η κακοποίηση είναι προφανής και τα παιδιά μπορούν να κατανοήσουν ότι κακοποιούνται και συνειδητοποιούν ότι έχουν πληγωθεί. Ως εκ τούτου, όσο οδυνηρό και να είναι, έχοντας συναίσθηση της κατάστασης, μπορούν να την αναγνωρίσουν και να ελαχιστοποιήσουν τη βλάβη που τους προκαλείται από αυτήν. Τι συμβαίνει όμως όταν η κακοποίηση δεν γίνεται εύκολα συνειδητή; Οι γονείς που είναι περισ

Ο θυμός μέσα στη σχέση

Ο θυμός αναφέρεται συνήθως σε μια κατάσταση που περιλαμβάνει συναισθήματα, τα οποία ποικίλουν σε ένταση ξεκινώντας από την ήπια ενόχληση ή τον εκνευρισμό μέχρι την έντονη οργή και το μένος.  Μαθαίνουμε πώς να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας παρατηρώντας αυτούς που μας φροντίζουν καθώς και επαναλαμβάνοντας συμπεριφορές οι οποίες λειτούργησαν στο παρελθόν. Εμπειρίες, οι οποίες βιώσαμε κατά τη διάρκεια της παιδικής μας ηλικίας, είναι αυτές που έχουμε εσωτερικεύσει και στη συνέχεια εκφράζονται μέσω της συμπεριφοράς μας.  Οι αντιλήψεις μας σχετικά με τον τρόπο που οι άλλοι (γονείς, δάσκαλοι, συμμαθητές) διαχειρίζονται τον θυμό αλλά και με το πώς οι εκφράσεις του δικού μας θυμού έχουν αντιμετωπιστεί κι έχουν γίνει ή όχι αποδεκτές από αυτούς, επιδρούν σημαντικά στον τρόπο που αργότερα θα ανταποκριθούμε στον θυμό μας και στον θυμό των άλλων.                                             Χαρακτηριστικά του θυμού  Ο θυμός ως χαρακτηριστικό της προσωπικότητα σχετίζεται με πλήθος αρ