Διατροφικές διαταραχές

Οι διατροφικές διαταραχές εμφανίζονται ως εξωτερικά σημάδια από τον εσωτερικό κόσμο των συναισθημάτων. Δείχνουν πως το άτομο αντιμετωπίζει τις δυσκολίες στη ζωή του, πως είναι το κοινωνικό προφίλ του και σε καταστάσεις υπερφαγίας έρχεται η τροφή για να μουδιάσει τον πόνο από το συναίσθημα εκείνης της στιγμής.

Τα άτομα που αντιμετωπίζουν δυσκολία σχετικά με τη λήψη τροφής και το σώμα τους, δυσκολεύονται να εξωτερικεύσουν τα συναισθήματα τους, ασχολούνται με την τροφή που λαμβάνουν έτσι ώστε να αποκτήσουν έλεγχο σε αυτό το κομμάτι της ζωής τους. Οι πιο συνηθισμένες διατροφικές διαταραχές είναι: βουλιμία, ανορεξία, παχυσαρκία, συναισθηματική υπερφαγία.

Με τον όρο βουλιμία ορίζουμε τη συχνή κατανάλωση μεγάλης ποσότητας φαγητού, την οποία το άτομο νιώθει ανίκανο να ελέγξει ή να σταματήσει. Η βουλιμία ξεκινάει με επεισόδια ανεξέλεγκτης ποσότητας φαγητού. Το άτομο πιστεύει πως δεν μπορεί να σταματήσει να τρώει, σα να ωθείται από μια δύναμη και συνεχίζει. Όταν τελειώσει το επεισόδιο έρχεται το ενοχικό κομμάτι. Για να εξιλεωθεί προκαλεί εμετό, κάνει χρήση καθαρτικών ουσιών ή έντονη γυμναστική.

Εμφανίζεται, όταν ένα άτομο αντιμετωπίζει διάφορα προβλήματα στη ζωή του όπως οικογενειακά, κοινωνικά κ.ά. Κάτω από τέτοιες συνθήκες το άτομο αισθάνεται αβοήθητο και ανίκανο να ελέγξει αυτά που συμβαίνουν στη ζωή του. Έτσι, του είναι ευκολότερο να ελέγξει την κατανάλωση της τροφής του και να συγκεντρωθεί στην εμφάνιση του σώματός του και του βάρους του αντί να αντιμετωπίσει τα πραγματικά του προβλήματα.

Ανορεξία είναι μια διατροφική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από ασυνήθιστα χαμηλό σωματικό βάρος, έντονο φόβο του ασθενούς ότι θα παχύνει και μια διαστρεβλωμένη αντίληψη για το κατάλληλο σωματικό βάρος.Η ανορεξία είναι από τις πιο σοβαρές διατροφικές διαταραχές, γιατί μπορεί το άτομο να φτάσει στον θάνατο (10%). Έχουν λανθασμένη εικόνα για το σώμα τους και βλέπουν με πολύ αυστηρή ματιά τον εαυτό τους. Τρώνε ελάχιστα, προκαλούν εμετό, φτάνουν στο σημείο να σταματούν τη λήψη τροφής για μέρες.

H παχυσαρκία μπορεί να είναι παθολογικό σύμπτωμα π.χ. λόγω θυρεοειδισμού. Όταν προκαλείται λόγω ψυχολογικών αιτιών, το άτομο τρώει μεγάλες ποσότητες και καλύπτει το συναισθηματικό κενό του. Το ασυνείδητο κομμάτι είναι πιο ισχυρό και αυτό μπλοκάρει το συνειδητό κομμάτι για να καταπολεμηθεί ο λάθος χειρισμός της διατροφικής συνήθειας.

Η συναισθηματική υπερφαγία (emotional overeating), μία από τις βασικές αιτίες της παχυσαρκίας, είναι η εθιστική, υπερβολική κατανάλωση φαγητού, είτε σε μεμονωμένα υπερφαγικά επεισόδια, όπου το άτομο καταναλώνει εκτός ελέγχου τεράστιες ποσότητες τροφής σε διάστημα 1-2 ωρών, είτε καταναλώνει τροφή κατά τη διάρκεια της ημέρας πολύ συχνά.Η συναισθηματική υπερφαγία φέρνει τα άτομα σε σύγκρουση με τα συναισθήματα τους, που τα χειρίζονται μέσω του φαγητού. 

Το φαγητό είναι ο μόνος έλεγχος συνήθως, που έχουν στη ζωή τους και έτσι όταν επιβαρύνεται ο συναισθηματικός τους κόσμος, η ανακούφιση έρχεται με αυτόν τον τρόπο. Πολλές φορές αυτό είναι μια μαθημένη συμπεριφορά από την παιδική ηλικία, για να καθησυχαστεί ή να επιβραβευθεί το παιδί.

Η συμβουλευτική διαδικασία μπορεί να βοηθήσει το άτομο να διαχειριστεί την διαταραχή του και να βρει την αιτία που προκλήθηκε αυτή η συμπεριφορά.

Η λαιμαργία είναι μια συναισθηματική διέξοδος, ένα σημάδι ότι κάτι μας κατατρώει (Peter De Vries).